Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018

Νοέμβρης ήτανε θαρρώ!



Όταν έρθει ο Νοέμβρης, σιγομπαίνει ο χειμώνας λέει ο λαός. Αμ δε!
 Στον καθρέφτη της μνήμης οι αναμνήσεις φωνές αλλοτινές. Τότε που ο Νοέμβρης ήταν ο Βροχάρης, ο Μεσοσπορίτης, ο Μεθυστής, ο Ξυλευτής, τότε που η σπορά ήταν ευλογία, ήταν γιορτή κι οι μέρες μας γεμάτες απ’ την προσμονή της νέας φύτρας και της ανάπαυλας μετά το μόχθο απ’ την πλούσια συγκομιδή των ευλογημένων καρπών. Τότε ήταν Νοέμβρης!
Τότε που η γη ήταν παράδεισος και το κάθε πράγμα ήταν στην ώρα του, κι η βροχή όταν έπρεπε, κι ο αγέρας, κι η ζέστη και το κρύο, κι όλα.
Ήταν όμορφες εποχές τότε.  Ριζοβολούσαν τα όνειρα. Όσο κι αν ήταν δύσκολες υπήρχε μια τρυφερότητα για τη ζωή. Μια τρυφερότητα και μια αλληλουχία αδιάσπαστη. Σπορά, φύτρα, τρύγος, ευγονία και συνέχιση της ζωής.
 Και τώρα ….δεν έμεινε τίποτα να ελπίζουμε, τίποτα να γητέψει την ψυχή μας. Μήτε κοπάδια, μήτε χωράφια, μήτε σπορά. Τίποτα. Ένας μαρασμός κι ένας εκφυλισμός των αξιών μονάχα. Με τι λόγια θα εξηγήσουμε την εγκατάλειψη στις γενιές που θα έρθουν;
 Που θα βρει γη δουλεμένη με κόπο να απλώσει τη ρίζα του ο νέος άνθρωπος, να αφήσει με τη σειρά του το αποτύπωμά του, το σπόρο της ελπίδας  σ’ ότι αποκτήθηκε με αγάπη και ιδρώτα.
 Στοιχειά φυλάνε τα χέρσα χωράφια που ξερνάνε πέτρες και αγριάγκαθα. Δράκοι με πύρινα στόματα έκαψαν την ψυχή του δάσους. Κι ύστερα χείμαρροι ξεχύθηκαν στις πλαγιές και σάρωσαν δίχως οίκτο ότι βρέθηκε στο διάβα τους.
Χίλια εννιακόσια τόσα …..δε θυμάμαι ποια χρονιά ήταν. Νοέμβρης μήνας πάντως! Στρώναμε πολύχρωμο το χράμι στη ρίζα της ελιάς, κατάκοποι απ’ το μόχθο της μέρας, για μια ανάσα, ένα κρύο νερό, ψωμί κι ελιά προσφάι. Κατάκοποι αλλά χαρούμενοι.
 Ευλογημένη χρονιά! Δίπλα μας γεμάτα τα κοφίνια. Άγια σοδειά για το τραπέζι του φτωχού και το καντήλι των Αγίων.

Νοέμβρης. Στο κατώφλι του χειμώνα, μέσα απ’ το ωραιότερο γαλάζιο νεφέλωμα γέρνουν οι Πλειάδες- κόρες του Άτλαντα και της Πλειόνης- στα παλάτια της αστροπολιτείας ακολουθώντας ένα νυσταγμένο φεγγάρι.  Όταν η Πούλια βασιλεύει «ούτε τσοπάνος στα βουνά, ούτε ζευγάς στον κάμπο» λέει ο λαός.
 Είναι καιρός οι τσοπαναραίοι  να πάρουν τον κατήφορο μέσα από άγριες στράτες. Χωρίς στανοκόπι, να προλάβουν το χιόνι, να φτάσουν μια ώρα αρχύτερα στα χειμαδιά.
Να βολέψουν τα ζωντανά στα παχνιά, ν’ αράξουν δίπλα στο τζάκι τις κρύες νύχτες του χειμώνα μ’ ατέλειωτες ιστορίες να ξελαγαρίσει η ψυχή, να ξεστρατίσει ο νους. Ιστορίες που κουβαλούν όλες τις θύμησες, τότε που η ερημιά του βουνού τους έμαθε να αφουγκράζονται τον κάθε ήχο, να υπολογίζουν τον κάθε κίνδυνο, τότε που η ζωή κι ο θάνατος ήταν μια δρασκελιά μονάχα. 
 Κι εκεί ανάμεσα στη ρόκα και στ’ αδράχτι, στο τριζοβόλιμα της βελανιδιάς στο τζάκι, ανάμεσα στο φρυγανισμένο ψωμί και το κατίκι, έπαιρναν κι έδιναν οι ευχές μ’ ένα τσίπουρο ή ένα κρασί γιοματάρι απ’ το καινούργιο βαρέλι.
Χαρμόσυνος, εορταστικός τούτος ο μήνας. Των Αγίων Αναργύρων των γιατρών, του Αι-Γιώργη του φτωχού, του Μεθυστή, του Αι-Μηνά, του Αγίου-Νεκταρίου, τ’ Αι- Φιλίππου, όριο για τα ξεφαντώματα καθώς αρχίζει το σαρανταήμερο της νηστείας των Χριστουγέννων. "ο φτωχός ο Φίλιππος όλη μέρα δούλευε και το βράδυ απόκρευε"
Των Ταξιαρχών. Ψυχοπομπός με πύρινη ρομφαία και ζυγαριά ο αρχάγγελος Μιχαήλ να ζυγιάζει τα κρίματα. Της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας προστάτιδας των αγροτών που δέχεται προσφορές από πολυσπόρια (είδος κόλλυβου από δημητριακά και όσπρια) που ευλογείται και μοιράζεται σε όλη την οικογένεια, ακόμα και στα ζώα, για την αναγέννηση της γης που ανθεί και καρπίζει κάθε χρόνο
Της Αγίας Αικατερίνης και του Αγίου Στυλιανού "των νεογνών και νηπίων φύλαξ γενόμενος" και για τα στερνά του μήνα τ’ Αι-Αντριός.
 Γεμάτος μήνας από δουλειές και κάματο βαρύ, συνήθειες και συμβολισμούς, ευγνωμοσύνη και χαρά για όσα η γη μας προσφέρει.
Περίεργος μήνας ανακατεμένος, τζαναμπέτης. Μια να σε ξεσηκώνει, και μια να σε ρίχνει. Ανάμεσα σε χρώματα, γεύσεις, μνήμες, στιγμές σαν καλοκαίρι κι άλλες βροχερές γεμάτες θλίψη.
 Κάτω απ’ το γυμνό των δέντρων, που παραλοΐσμένα απ’ τον αγέρα στέκουν, κυλούν οι μυστικοί χυμοί της άνοιξης κι η γη με υπομονή κυοφορεί την αναγέννηση. 
Ένα παρτέρι ολάνθιστο με χρυσάνθεμα που ανάμεσά τους μια μικρή φτερωτή πινελιά κινείται με χάρη, κάνει υπόκλιση, ξαναπηδά, φτερουγίζει και σε ξεσηκώνει με το μελαγχολικό του κελάηδημα.
Είναι ο μικρός καλογιάννος ο κοκκινολαίμης, προφήτης του γερο-χειμώνα!

 Γλυκιά των χρωμάτων η αίσθηση , μα δεν είναι μόνο τα πεσμένα φύλλα, δεν είναι μόνο τα χρώματα. Μια αγκαλιά άγρια κυκλάμινα σφηνωμένα στην ξερολιθιά  σκύβουν τα ροζ κεφαλάκια τους να φυλακίσουν τον ήλιο, τη ζωή και την ελπίδα.
 Αυτό είναι η ζωή! Είναι η ικανότητα να μη λυγίσεις στις απαιτήσεις της, να βάζεις στη σμίλη ότι κακό σου λάχει και να μάχεσαι, να προσπαθείς να δέσεις το χθες με το σήμερα και το αύριο
 Με τέτοια θαύματα της φύσης δεν σου ‘ρχετε στο νου ο στίχος του Χαλίλ Γκιμπράν ‘’ Δεν θα ‘πρεπε να λες ο Θεός είναι στην καρδιά μου’’ αλλά ‘’Εγώ βρίσκομαι μέσα στην καρδιά του Θεού’’




Καλό κι ευλογημένο μήνα!

Αννίκα

(οι φωτογραφίες είναι απο το Google)

14 σχόλια:

  1. καλο μηνα και απο εμενα.και τι ομορφη αναρτηση.σας ευχαριστω.να ειστε καλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Λίτσα σ' ευχαριστώ να είσαι καλά ..καλό κι ευλογημένο μήνα με υγεία!!

      Διαγραφή
  2. Καλό κι ευλογημένο μήνα να έχουμε!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαριάννα σ' ευχαριστώ καλό μήνα με υγεία και αισιοδοξία!!

      Διαγραφή
  3. Πόσα πράγματα χώρεσαν μέσα στο νέο μήνα καλή μου Αννίκα !!! Τίποτα απο όλα αυτά δεν υπάρχουν ,τα χτήματα μένουν ακαλλιέργητα , τις ελιές τις μαζεύουν οι εργάτες γρήγορα χωρίς το συναίσθημα το δικό μας !! Εχω ακούσει τις διηγήσεις του πατέρα μου , δεν τα έζησα , μεγάλωσα σε άλλη χώρα !! Ομως πηγαίνω στο χωριό έχω χτήματα με ελιές , κάθε χρόνο τις μαζεύουμε αλλά τίποτα δεν μου θυμίζει τα λόγια σου !!Μόνο γτα στριμωγμένα κυκλάμινα βρήκα κοινό σημείο !!! Γράφεις πολύ όμορφα καλή μου φίλη και χαίρομαι να σε διαβάζω !! Σε φιλώ και σου εύχομαι καλό μήνα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλή μου Νικόλ!! Όταν η μνήμη παίρνει μπρος, αλέθει ότι σου ‘ρχεται στο νου!
      Γεννημένη το ’52 έζησα καταστάσεις στο χωριό με βιωματική γνώση στην παράδοση, με αίσθημα ευθύνης που άντεξε το βάρος της πραγματικότητας εκείνης της εποχής και της ενηλικίωσης.
      Έτσι οποιαδήποτε αναφορά για τα χρόνια εκείνα με βάζει λίγο στην πρίζα με μια αίσθηση νοσταλγικής μελαγχολίας για το τεράστιο βήμα που κάναμε και δυστυχώς έμεινε μετέωρο.
      Σημάδια των καιρών, η εξέλιξη, η τεχνολογία ίσως, που μας προσφέρουν μια επίπλαστη ευτυχία. Ξεχάσαμε πως είναι να ζεις με κόπο μεν αλλά με ψυχική ισορροπία. Με πονά λίγο η ερήμωση της επαρχίας.
      Σ’ ευχαριστώ για το σχόλιο και τα καλά σου λόγια!
      Σε φιλώ κι εγώ και εύχομαι καλό κι ευλογημένο μήνα!

      Διαγραφή
    2. Καλησπέρα Αννίκα μου !!! Θέλω να σου πω ότι μου αρέσει πολύ ο τρόπος που σκέφτεσαι και γράφεις . Αγαπώ πολύ τη φύση , στην Βενεζουέλα έζησα ευτυχώς για μένα σε μικρό μέρος και παρά το γεγονός ότι ζω (κατ΄ανάγκην ) στην Αθήνα , κάνω συχνές αποδράσεις στο χωριό μου και απολαμβάνω την κάθε εποχή με την ψυχή μου !!
      Σε ξανα-φιλώ!!

      Διαγραφή
    3. Hola Νικόλ!! Σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια! Εύχομαι υγεία και πολλά όμορφα ταξίδια! Να είσαι πάντα καλά ....καλή αυριανή!

      Διαγραφή
  4. Διάβασα και ξαναδιάβασα αυτόν τον ύμνο στη Γη και στους κόπους τόσων ανθρώπων της υπαίθρου εκείνα τα χρόνια. Δυστυχώς γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα και αυτά όλα που περιγράφεις τα γνωρίζω μόνο από διηγήσεις και από τα βιβλία βεβαίως. Βέβαια ο άντρας μου είναι από χωριό και γνώρισα από κοντά την εγκατάλειψη των κτημάτων. Δύσκολα τα χρόνια τότε Αννίκα μου και από όσα μου έχουν πει οι παλιοί γονείς έσπρωχνα τα παιδιά τους να φύγουν από τα χωριά. Να βρουν την τύχη τους στην πρωτεύουσα ή μετανάστες στο εξωτερικό. Δεν μπορούσαν τα μικρά χωράφια οι αναβαθμίδες που τα ορεινά χωριά διαθέτουν κατά κόρον να θρέψουν τόσα στόματα. Δυστυχώς έτσι τα στοιχειά μείνανε να φυλάνε τα χέρσα
    Με ταρακούνησε όπως έπρεπε η ανάρτησή σου
    Ένα μεγάλο μπράβο για όσα έγραψες
    Καλό σου βράδυ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλή μου Άννα! Έζησα στο χωριό μέχρι τα δεκαοκτώ μου χρόνια, ύστερα ήρθα στην πόλη αιχμάλωτος του ρολογιού και του χρόνου. Δεν κατάφερα και πολλά, παρά σ’ ένα γραφείο να χαράζω παράλληλα γραμμές και ελπίδες.
      Μου λείπει η ζωή στο χωριό. (στο οποιοδήποτε χωριό) Συναισθηματικά!
      Στην πραγματικότητα τα δεδομένα άλλαξαν, η απαξίωση και ο συνειδητός αποκλεισμός της επαρχίας είναι κάτι που πονάει. Το χωριό δεν είναι μόνο παραδοσιακά πάρτυ (πανηγύρια) το καλοκαίρι. Έχει πιο δημιουργικό ρόλο αλλά δυστυχώς χωρίς κίνητρα για νέους πράγμα που κάνει τη ζωή δύσκολη.
      Προσπαθώ να κρατήσω εικόνες που όσο περνούν τα χρόνια θα γεμίζουν πάντα την ψυχή με νοσταλγία.
      Σ’ ευχαριστώ για το σχόλιό σου και τα καλά σου λόγια! Πραγματικά χαίρομαι που σε άγγιξε! Να είσαι πάντα καλά...Την αγάπη μου!

      Διαγραφή
  5. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη και είχα λίγη επαφή με το χωριό του παππού και της γιαγιάς.
    Από τα παραμύθια της όμως έμαθα πάρα πολλά και τα αναπολώ .
    Μακάρι να γυρίσουμε στις ρίζες μας λαι να ζήσουμε στη φύση έστω και με λιγότερα.
    Να είσαι καλά και φιλάκια πολλά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ρένα μου δύσκολα μένεις ασυγκίνητος από τα μικρά θαύματα της φύσης στο χωριό. Όταν οι αναμνήσεις κεντρίσουν τη μνήμη το παρελθόν γίνεται πολύτιμη γνώση και εμπειρία Οι ρίζες μας είναι ο τόπος μας και μας καθορίζει και πονά όταν σκέπτομαι ότι η εμπειρία τόσων χρόνων σιγά-σιγά σβήνει.
      Σ' ευχαριστώ για το σχόλιο Καλό βράδυ...καλή εβδομάδα!

      Διαγραφή
  6. Πω..πω.. τι όμορφα που ήταν οσα διαβασα εδω Αννικα μου τι τυχερή που εισαι που τα εζησες όλα αυτα και τι όμορφα τα περιγραφεις!!!Ενα χωριό ήταν παντα το αποθυμενο μου αφου δεν είχαμε ποτε ..ουτε απο την μρια μου ουτε απο την μερια του συζυγου.. οποτε με ταξιδεψες πολύ ομορφα στο χωριο !!
    Παιδι του Νοεμβρη εγω.. χαίρομαι που τον υμνησες τοσο ομορφα..!!!
    Να περνας ομορφα οτι και να κανεις!!φιλακιααα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οι αναμνήσεις άντεξαν στο χρόνο για το χωριό που έζησα Ρούλα μου. Τότε μπορεί να ήταν στερημένα χρόνια αλλά είχαν μια απλότητα, μια ειλικρίνεια, μια συμπαράσταση. Σήμερα όταν πηγαίνω πονάω. Ερημιά και εγκατάλειψη.
      Άνθρωποι απόμακροι, συναισθηματικά ψυχροί. Είναι κρίμα γιατί οι ρίζες της καρδιάς μας είναι ο τόπος μας.
      Να είσαι καλά Ρούλα μου...καλό σου βράδυ και καλή αυριανή!

      Διαγραφή